top of page

Wspieranie funkcji poznawczych w procesie starzenia: poprawa w zakresie pamięci, uwagi
i funkcji językowych

Efektywność treningu z wykorzystaniem Neuroplay zweryfikowana została
w badaniu, przeprowadzonym przez zespoły badawcze Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. W badaniu klinicznym udział wzięło łącznie 190 osób w wieku powyżej 65 roku życia, będących na różnym poziomie funkcjonowania poznawczego.

Nowoczesna starsza kobieta

Uczestnicy badania

W badaniu klinicznym udział wzięło łącznie 190 osób w wieku powyżej 65 roku życia (w tym grupa kontrolna - 53 osoby) pochodzących z trzech grup o różnym stanie poznawczym:

  • osoby w normie poznawczej

  • osoby z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi (MCI)

  • osoby z otępieniem (w stopniu lekkim)

W grupie osób w normie poznawczej średni wiek uczestników badania w grupie eksperymentalnej wyniósł 71.08 [SD 5.21], w grupie kontrolnej 73.88 [SD 5.99] lata. W grupie osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi średni wiek uczestników badania w grupach eksperymentalnej i kontrolnej wyniósł odpowiednio 74.44 [6.01] i 73.09 [SD 5.03] lata, a w grupie osób z łagodnym otępieniem - 77.58 [SD 6,73] i 77.11 [SD 5.49] lat.

Cykl treningów

Badanie prowadzone zostało w schemacie dziesięciu spotkań:

Spotkanie 1

Diagnoza neuropsychologiczna ("pre-test")

Spotkania 2-9

Spotkania treningowe (8 spotkań, 2 x tydz.), w tym grupa eksperymentalna (trening z NeuroPlay ) oraz grupa kontrolna (tradycyjne ćwiczenia papier-ołówek)

Spotkanie 10

Spotkanie 10: "post-test"

Analiza statystyczna

  • Znamienność różnic statystycznych w wynikach uzyskanych w poszczególnych testach - pomiędzy grupami badanymi, wzajemnie, a w szczególności w odniesieniu do grupy kontrolnej - została oceniona testami ANOVA/ MANOVA.

  • O istotności statystycznej wyników można wnioskować przy poprawie funkcji poznawczych (pre/ post-test; grupa eksperymentalna/ kontrolna) na poziomie p<.05, natomiast o tendencji statystycznej gdy: .05 < p < .10

Wyniki

W porównaniu w zakresie PRE-test - POST-test oraz grupa eksperymentalna - grupa kontrolna, istotną statystycznie poprawę uzyskano w zakresie:
 

  • Uwagi (p=.014) - w grupie osób z MCI (z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi).
     

  • Pamięci (p=.002) oraz Funkcji językowych (p=.005)  w grupie osób z otępieniem.

Wykorzystane w badaniu testy neuropsychologiczne

Testy i kwestionariusze wykorzystane do diagnozy przed i po treningu (pre- oraz post-test):

  • Mini- Mental State Examination, MMSE;

  • Addenbrooke Cognitive Examination-III, ACE-III;

  • California Verbal Learning Test, CVLT;

  • Color Trails Test, CTT;

  • Testy Symbole Cyfr oraz Powtarzania Cyfr z WAIS – R (PL),

  • Komputerowe testy do badania:
    uwagi, funkcji wykonawczych oraz czasu reakcji prostej (SRT);
    czasu reakcji złożonej (GoNoGo);
    oraz czasu reakcji złożonej z wyborem (CPT).

Podsumowanie

Trening z wykorzystaniem Neuroplay poprawia funkcjonowanie poznawcze osób starszych, u których występują zaburzenia funkcji poznawczych (otępienie w stopniu lekkim, MCI)
 

Pozytywne efekty treningu neurofeedback wśród osób z zaburzeniami funkcji poznawczych, w tym w grupie osób z otępieniem w stopniu lekkim, stanowią szczególnie korzystny wynik ze względu na fakt, że wiele oddziaływań poznawczych w tej grupie wykazuje efektywność niższą niż u osób zdrowych i u osób z MCI (np. Bahar-Fuhs i in., 2013; Hill i in., 2017; Kim i in., 2019; Zając-Lamparska i in. 2019; Zhu i in., 2021)
 

Efektywność treningu neurofeedback w grupach osób z MCI i z otępieniem w stopniu lekkim jest zbliżona do efektywności tradycyjnego treningu funkcji poznawczych, przy czym dodatkową przewagą treningu neurofeedback jest m.in. brak konieczności zaangażowania wykwalifikowanego personeli, możliwość szerszego zastosowania w placówkach opiekuńczych oraz w domach pacjentów, możliwość prowadzenia treningu z osobami niepełnosprawnymi i leżącymi.

Projekt badawczy

Badanie zostało przeprowadzone w ramach projektu badawczo-rozwojowego pn. "Opracowanie intuicyjnego, przenośnego urządzenia treningowego, bazującego na metodzie biofeedback, ukierunkowanej na wspieranie funkcjonowania poznawczego w procesie starzenia się” dofinansowanego ze srodków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Działanie: 4.1 POIR 2014-2020, Projekty aplikacyjne.

Partnerzy: Sieć Badawcza Łukasiewicz - ITAM, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

bottom of page